In de paar pagina’s die volgen zijn de standpunten samengevat van het Communistische Links, dat georganiseerd is als de Internationale Communistische Partij en wiens persorgaan in Engelstalige landen "Communist Left" heet.

De doctrine en het programma die de partij belichaamt zijn producten van historische selectie en niet de geesteskinderen van nutteloze genieën. Ze zijn door de Geschiedenis samengesmolten tot één stalen blok in de loop van de onstuimige en bloedige klassenstrijd; die halverwege de 19e eeuw een nieuwe klasse introduceerde, het proletariaat.

De partij is een denkrichting en een actiemethode. Doctrine, programma, tactieken en organisatie vormen samen de partij. De arbeidersklasse bestaat als zodanig alleen dankzij haar partij; zonder partij is het proletariaat alleen een klasse in statistische zin.

Het bestaan van de partij hangt niet af van de wil van grote leiders, maar veeleer van generaties van militanten die zorgvuldig de fundamentele kenmerken van de partij bewaken, deze scherp in de gaten houden en in al hun praktische consequenties afdwingen; de kracht van de partij hangt op haar beurt af van de ontwikkeling van sociale tegenstellingen. Om deze reden wordt ze op bepaalde momenten in de geschiedenis gereduceerd tot een klein aantal vastberaden militanten, op andere momenten groeit ze, neemt haar ledental toe en wordt ze een sociale kracht die de uitkomst van de uiteindelijke botsing met het regime van het kapitaal kan bepalen.

Om deze redenen is het uitgesloten dat de partij zichzelf opnieuw aan het hoofd van de strijdende massa’s kan plaatsen, zoals in de glorieuze periode tussen 1917-1926, door middel van tactische middelen, diplomatieke trucs, losbandige associaties met andere linkse politieke groeperingen, of vernieuwingen van sibillijnse betekenis op het gebied van de complexe verstrengeling van de partij/klasse verhouding.

Het is ook uitgesloten dat de partij haar ledenaantal kan verhogen door de officiële inzet van een zinloze formele discipline, de onvermijdelijke tegenhanger van het herstel van democratische praktijken, die inmiddels voor altijd zijn verbannen, niet alleen uit het hart van onze organisatie, maar ook uit de sxtaat en de samenleving. Zulke kleinzielige trucjes als deze betekenen de doodsteek voor de partij als klassenorgaan, zelfs als haar ledental zou stijgen. Het zijn lage trucs die het verlangen verraden van leiders en semi-leiders om een “doorbraak” te bewerkstelligen, in de valse hoop te ontsnappen aan het getto waarin de ware partij is opgesloten, niet door haar eigen wil maar door de druk van de contrarevolutie, die nu al bijna een eeuw op wereldschaal zegeviert juist door de taken en de aard van de partij te verdraaien.

Het beste bewijs voor de nutteloosheid van dergelijke manoeuvres, beter dan deze af te leiden uit de kritiek van ideeën, komt uit de historische ervaring. Hoewel de machtsverhoudingen tussen de sociale klassen helemaal niet veranderd zijn, hebben verschillende trotskistische tendensen en linkse aanhangers van verschillende pluimage overal gepredikt dat de partij zich moet aanpassen aan de omstandigheden, d.w.z. een "realistisch" beleid moet voeren, bestaande uit voortdurende koerswijzigingen.

Als de omvang van de partij vandaag de dag minimaal is, en haar invloed op de proletarische massa’s vrijwel nihil, dan is de reden daarvoor te vinden in de klassenstrijd, in historische gebeurtenissen, en we moeten moedig genoeg zijn om te concluderen dat ofwel het marxisme overboord gegooid moet worden, en daarmee de partij, of dat het marxisme ongewijzigd moet blijven. Na deze les op doctrinair niveau te hebben geanticipeerd, heeft het Links uit deze materialistische en historische verificatie ook een fundamentele les getrokken: niets toe te voegen, niets te veranderen. Laten we op onze post blijven!

Dit pamflet is een tekst van de Internationale Communistische Partij en net als al haar andere teksten bevestigt en herbevestigt het de traditionele standpunten van het Italiaanse Links. Bestaand buiten de toevallige gebeurtenissen van organische en historische selectie van formele organisaties. Dit unitaire lichaam van doctrine en praxis wordt vandaag de dag volledig gerechtvaardigd door slechts één organisatie, waarvan het persorgaan Communist Left in het Engels is, Comunismo en Il Partito Comunista in het Italiaans, El Partido Comunista in het Spaans.

Laten we nogmaals stellen dat we verwachten dat de opleving van de revolutionaire klassenbeweging zal volgen op een verscherping en radicalisering van de sociale strijd, die zal ontstaan als gevolg van de versnelling van de tegenstellingen binnen het kapitalistische systeem. De partij zal naast deze ontwikkelingen groeien als ze, op basis van haar onaantastbare doctrine en onveranderlijke programma, weet hoe ze, in elke proletarische strijd waaraan ze deelneemt, deze gelijktijdig moet richten tegen het verraderlijke opportunisme van de valse arbeiderspartijen, tegen nationalistisch en patriottisch syndicalisme, en tegen de kapitalistische staat en het burgerlijke politieke front.

In deze strijd staat het Links alleen en het weet dat het alleen zal blijven, niet uit eigen keuze, maar omdat dit de vruchtbare les is die getrokken kan worden uit deerdere nederlagen van het proletariaat. Bij die nederlagen werd een bij uitstek contrarevolutionaire rol gespeeld door standpunten en organisaties die, hoewel ze deden alsof ze geïnspireerd waren door het proletariaat en zelfs door het marxisme en de revolutie, in feite de belangen van de kleinburgerij en de arbeidersaristocratie vertegenwoordigden; en hun actie was altijd die van eerst obstructie, dan verdeeldheid en uiteindelijk het proletarisch front overleveren aan de vijand.

Wij wijden deze korte tekst in de eerste plaats aan de proletarische jeugd, opdat zij, met haar karakteristieke moed, zelfverloochening en geestdrift, voor altijd de bedrieglijke verleidingen van de moderne maatschappij, de valse mythes van democratie en nationale solidariteit, van reformisme en gradualisme de rug toekeert om een programma van strijd, van gevecht, aan het anonieme en onpersoonlijke revolutionaire communistische front te omarmen.

Het is al een tijdje geleden dat we afgerekend hebben met alle hedendaagse vakbondsleiders, anarchisten en “linkse stromingen” of beter gezegd sinds de Geschiedenis dat deed, die hun daden en doctrines genadeloos aan diggelen geslagen heeft.

Wij dragen deze korte tekst in de eerste plaats op aan de proletarische jeugd, opdat zij, met haar karakteristieke moed, zelfverloochening en geestdrift, voor altijd de illusoire verleidingen van de moderne maatschappij, de valse mythen van democratie en nationale solidariteit, van reformisme en gradualisme de rug toekeert om een programma van strijd, van gevecht, aan het anonieme en onpersoonlijke revolutionaire communistische front te omarmen.

Want het zal aan onze jeugd zijn om het communisme naar de overwinning te brengen.

Het programma van de partij

De Internationale Communistische Partij is opgericht op basis van de volgende principes die in 1921 in Leghorn zijn vastgelegd bij de oprichting van de Communistische Partij van Italië (afdeling van de Communistische Internationale).

1) Onder het huidige sociale regime van het kapitaal ontwikkelt het conflict tussen de productiekrachten en de productieverhoudingen zich steeds sneller, waardoor tegengestelde belangen opkomen en er een klassenstrijd uitbreekt tussen het proletariaat en de heersende bourgeoisie.

2) De productieverhoudingen worden vandaag de dag beschermd door de macht van de burgerlijke staat: ongeacht de vorm van het representatieve systeem en het gebruik van democratische verkiezingen, blijft de burgerlijke staat het orgaan voor de verdediging van de belangen van de kapitalistische klasse.

3) Het proletariaat kan het systeem van kapitalistische productieverhoudingen dat hem uitbuit noch vernietigen noch veranderen zonder de burgerlijke macht met geweld omver te werpen.

4) Het onmisbare orgaan van de revolutionaire strijd van het proletariaat is de klassenpartij. De Communistische Partij, die het meest geavanceerde en vastberaden deel van het proletariaat bevat, verenigt de inspanningen van de arbeidersmassa’s en zet hun strijd voor specifieke groepsbelangen en onmiddellijke voordelen om in de algemene strijd voor de revolutionaire emancipatie van het proletariaat. De partij is verantwoordelijk voor het verspreiden van de revolutionaire theorie onder de massa’s, voor het organiseren van de materiële actiemiddelen en voor het leiden van de arbeidersklasse in de loop van haar strijd door de historische continuïteit en de internationale eenheid van de beweging te verzekeren.

5) Na de omverwerping van de kapitalistische macht moet het proletariaat het oude staatsapparaat volledig vernietigen om zichzelf als dominante klasse te organiseren en zijn eigen dictatuur te installeren: dat wil zeggen, het zal de burgerlijke klasse en individuen daarbinnen alle rechten ontzeggen zolang zij sociaal overleven en de organen van het nieuwe regime alleen op de producerende klasse baseren. De Communistische Partij, wiens programmatische karakteristiek in deze fundamentele prestatie ligt, vertegenwoordigt organiseert en leidt de proletarische dictatuur exclusief en alleen.

6) Alleen door middel van dwang zal de proletarische staat in staat zijn om systematisch in te grijpen in de sociale economie en die maatregelen te nemen waarmee het collectieve beheer van productie en distributie de plaats zal innemen van het kapitalistische systeem.

7) Deze transformatie van de economie en daardoor van het hele sociale leven zal geleidelijk de noodzaak voor de politieke staat wegnemen, wiens machinerie geleidelijk plaats zal maken voor het rationele beheer van menselijke activiteiten.
    

Met betrekking tot de kapitalistische wereld en de arbeidersbeweging in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog is het standpunt van de partij gebaseerd op de volgende punten:

8) Tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw heeft de kapitalistische economie monopolistische trusts onder de werkgevers geïntroduceerd. Er zijn pogingen gedaan om de productie en ruil te controleren en te beheren door middel van gecentraliseerde planning, tot aan staatsbeheer van hele productiesectoren toe. Op politiek gebied zijn de politie en het leger van de staat versterkt en is het overheidstotalitarisme toegenomen. Geen van deze laatste zijn nieuwe vormen van sociale organisatie van een overgangsvorm tussen kapitalisme en socialisme, noch zijn het herboren vormen van pre-bourgeois politieke systemen. In plaats daarvan zijn het bijzondere vormen van een steeds directer en exclusiever beheer van de macht en de staat door de meest geavanceerde krachten van het kapitaal.
     Dit proces sluit de pacifistische, progressistische en evolutionistische interpretaties van de koers van het bourgeoisregime uit en bevestigt onze voorspellingen over de klasses die hun krachten concentreren en bundelen aan tegenovergestelde kanten. Opdat het proletariaat de kracht van zijn vijand kan evenaren met nieuwe revolutionaire energie, moet het de bedrieglijke terugkeer naar democratisch liberalisme en grondwettelijke garanties afwijzen, hetzij als eis, hetzij als agitatiemiddel; de klassenrevolutionaire partij moet de historische stap zetten om voor eens en voor altijd een einde te maken aan de gewoonte om bondgenootschappen te sluiten, zelfs voor kortstondige kwesties, zowel met de partijen van de bourgeoisie en middenklassen, als met pseudo-arbeiderspartijen die reformistische programma’s hebben aangenomen.

9) De imperialistische oorlogen hebben aangetoond dat de crisis van de kapitalistische desintegratie onvermijdelijk is door op beslissende wijze een fase in te luiden waarin zijn expansie niet langer een voortdurende groei van de productiekrachten betekent, maar eerder een afwisseling van accumulatie en vernietiging. Deze oorlogen zijn de oorzaak geweest van een reeks diepe crises in de internationale arbeidersorganisaties, waarbij de heersende klassen het voor elkaar hebben gekregen om hen militaire en nationale solidariteit op te leggen door hen op één lijn te krijgen met één van de oorlogsfronten. Er is maar één historisch haalbaar alternatief voor deze situatie en dat is het opnieuw aanwakkeren van de klassenstrijd binnen naties, wat leidt tot de burgeroorlog van de werkende massa’s om de macht van de burgerlijke staten overal omver te werpen, samen met al hun internationale coalities. De onontbeerlijke voorwaarde hiervoor ligt in de heroprichting van de Internationale Communistische Partij als een autonome kracht die onafhankelijk is van enige bestaande politieke of militaire macht.

10) Het apparaat van de proletarische staat, voor zover het een manier en een wapen van strijd is in een overgangsperiode tussen twee sociale systemen, ontleent zijn organisatorische kracht niet aan bestaande grondwettelijke canons of schema’s die tot doel hebben alle klassen te vertegenwoordigen. Het meest complete historische voorbeeld van een proletarische staat tot nu toe zijn de Sovjets (arbeidersraden) tijdens de Oktoberrevolutie van 1917, toen de arbeidersklasse zich bewapende onder leiding van de Bolsjewistische partij, toen de macht met totalitaire middelen werd veroverd en de grondwetgevende vergadering werd ontbonden, en toen de strijd plaatsvond om de aanvallen door buitenlandse bourgeoisregeringen af te slaan en de interne opstand van de overwonnen klassen, van de middenklasse en de opportunistische partijen – de onvermijdelijke bondgenoten van de contrarevolutie op beslissende momenten – de kop in te drukken.

11) De volledige realisatie van het socialisme is onmogelijk binnen de grenzen van één land alleen en de socialistische transformatie kan niet tot stand worden gebracht zonder mislukkingen en tijdelijke tegenslagen. De verdediging van het proletarische regime tegen de altijd aanwezige gevaren van degeneratie kan alleen worden gewaarborgd als het besturen van de proletarische staat voortdurend wordt gecoördineerd met de internationale strijd van de arbeidersklasse van elk land tegen zijn eigen bourgeoisie, staat en militaire apparaat; deze strijd mag zelfs in oorlogstijd niet worden gestaakt. De noodzakelijke coördinatie kan alleen worden verzekerd als de Communistische Wereldpartij de politiek en het programma controleert van de staten waar de arbeidersklasse de macht heeft bereikt.

Verdediging van de grote marxistische traditie

Op basis van dit hierboven geschetste programma eist de Internationale Communistische Partij de fundamentele doctrinaire beginselen van het marxisme in hun geheel op: het dialectisch materialisme als systematische opvatting van de wereld en de menselijke geschiedenis; de fundamentele economische doctrines in Marx’ Kapitaal als de methode om de kapitalistische economie te interpreteren; en de programmatische formuleringen van het Communistisch Manifest als historisch en politiek plan voor de emancipatie van de wereldwijde arbeidersklasse. We eisen ook het hele systeem van principes en methoden terug die voortkomen uit de overwinning van de Russische Revolutie, namelijk: het theoretische en praktische werk van Lenin en de Bolsjewistische Partij tijdens de cruciale jaren van de machtsovername en de burgeroorlog, en de klassieke stellingen van het 2e Congres van de Communistische Internationale. Deze vertegenwoordigen de bevestiging, het herstel en de daaropvolgende ontwikkeling van de eerder genoemde principes, die vandaag de dag nog meer in het licht worden gesteld door de lessen van de tragische revisionistische golf die rond 1926-27 ontstond onder de naam "socialisme in één land".

Het is echter slechts een kwestie van conventie dat we dit onheil in verband brengen met de naam van Stalin, in plaats daarvan schrijven we het liever toe aan de druk van de objectieve sociale krachten die boven Rusland uittorenden nadat de revolutionaire gloed van oktober 1917 er niet in was geslaagd zich wereldwijd te verspreiden. Te laat werd ingezien dat er een programmatische en tactische barrière nodig was om deze druk te weerstaan, een barrière die, zelfs als ze de nederlaag niet had kunnen voorkomen, de wedergeboorte van de internationale communistische beweging minder moeilijk en gekweld had kunnen maken.

Deze laatste van contrarevolutionaire golven zou veel dodelijker zijn dan de opportunistische ziekte (anarchistische afwijkingen) die het korte bestaan van de Eerste Internationale had geteisterd, en zelfs veel ernstiger dan de schade die de Tweede Internationale had aangericht toen ze wegzonk in het moeras van gehechtheid aan de Union Sacrée en vervolgens aan de imperialistische oorlog van 1914 (gradualisme, parlementarisme, democratisme). Vandaag lijkt de situatie van de arbeidersbeweging duizend keer slechter dan na de duizelingwekkende ineenstorting van de Tweede Internationale bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

De Derde Internationale, gevormd in 1919, herstelde de kardinale punten van de marxistische doctrine met een programma dat definitief brak met de democratische, gradualistische, parlementaire en pacifistische illusies van de Tweede (schipbreuk geleden door het meest schandelijke chauvinisme en oorlogszucht tijdens de oorlog). De Derde Internationale was een enorme historische bijdrage van Lenin, Trotski en de oude bolsjewistische garde, maar desondanks stond de Derde Internationale vanaf het begin in zekere zin op wankele grond, en dat kwam zowel door de overhaaste manier waarop ze te werk ging bij de vorming van communistische partijen, als door de al te flexibele tactiek die ze hanteerde om "de massa’s te veroveren".

Maar, althans voor zover het de scheppers van de Rode Oktober betrof, betekenden deze aanpak en deze tactieken niet het opgeven van het basisprincipe van de gewelddadige verovering van de macht, van de vernietiging van het bourgeois parlementaire en democratische staatsapparaat, of vervolgens de installatie van de proletarische dictatuur onder leiding van de partij, en mochten ze ook niet zo worden opgevat. In feite zou de toepassing van de tactiek van de Derde Internationale misschien niet zoveel schade hebben aangericht als de revolutie, zoals gehoopt werd, zich snel naar de rest van de wereld had verspreid; maar, zoals het Links vanaf het 2e Congres in 1920 zou waarschuwen, bestond er een risico van zeer negatieve consequenties als de revolutionaire golf zou afnemen. Dat kwam omdat de verzameling van partijen die zich aansloten bij de nieuwe Internationale zeer instabiel was, omdat ze op een zeer willekeurige manier waren samengesteld en daardoor niet voldoende immuun waren tegen de mogelijkheid van een sociaaldemocratische terugval zodra de revolutionaire golf was weggeëbd. Helaas gebeurde precies dat, waardoor niet alleen de mensen aan het oppervlak kwamen, maar eerder de kankerachtige ziekten van een al te recent verleden.

Tussen 1920 en 1926 drong het Links aan op de noodzaak om één enkel platform en tactisch plan op te stellen voor alle afdelingen van de Internationale en waarschuwde voor de gevaren van de toepassing van "revolutionair parlementarisme" in het Westen, waar de democratie al meer dan honderd jaar gevestigd was. Belangrijker nog, het zou zich verzetten tegen de tactiek van het "verenigd politieke front", en vervolgens tegen de tactiek van de zogenaamde " Arbeiders (en Arbeider-Boer) Regeringen", omdat het van mening was dat deze formules de duidelijke en ondubbelzinnige formule van de "proletarische dictatuur" ondermijnden. Het betreurde het beleid om de directe toetreding tot de Internationale toe te staan van organisaties die onafhankelijk zijn van de lokale communistische partij en om sympathiserende partijen te accepteren. Het verwierp de praktijk van infiltratie in pseudo-arbeiderspartijen en vooral burgerlijke partijen (zoals de Kuomintang). Evenzo verwierp het de nog ergere "blokken", zelfs de tijdelijke, met vermeende verwante partijen of partijen die toevallig op één lijn zaten over standpunten die slechts oppervlakkig "vergelijkbaar" waren.

Het criterium dat het Links had geïnspireerd en dat aanleiding gaf tot deze standpunten was en blijft het volgende: de versterking van de communistische partijen hangt niet af van tactische manoeuvres of van uitingen van subjectieve vrijwilligheid, maar van het objectieve feit van het verloop van een revolutionair proces dat geen reden heeft om te gehoorzamen aan de canons van een continu en lineair proces. De machtsovername kan dichtbij of ver weg zijn, maar in beide gevallen, en vooral in het eerste, voorbereiden erop (en een min of meer grote laag van het proletariaat erop voorbereiden) betekent het afwenden van elke actie die de communistische organisatie zou kunnen doen terugvallen in een opportunisme analoog aan wat zich voordeed in de 2e Internationale, dat wil zeggen, een verbreking van de onafscheidelijke band tussen middelen en doelen, tactieken en principes, en onmiddellijke en uiteindelijke doelen, die onvermijdelijk terugleidt naar electoralisme en democratisme in de politiek, en naar reformisme op sociaal gebied.

Vanaf 1926 zou het conflict rechtstreeks naar het politieke vlak worden verschoven en eindigen in een breuk tussen de Internationale en het Links. De twee kwesties die op tafel lagen waren "socialisme in één land" en, kort daarna, "antifascisme". "Socialisme in één land" is in feite een dubbele ontkenning van het Leninisme: ten eerste doet het op bedrieglijke wijze als socialisme doorgaan wat Lenin duidelijk definieerde als "kapitalistische ontwikkeling op Europese manier in kleinburgerlijk en middeleeuws Rusland", en ten tweede koppelt het de lotsbestemming van de Russische Revolutie los van die van de Proletarische Wereldrevolutie. Het is de doctrine van de contrarevolutie. Binnen de U.S.S.R. zou het gebruikt worden om de repressie tegen de marxistische en internationalistische oude garde te rechtvaardigen, te beginnen met Trotski, terwijl het buiten de grenzen de verplettering van de linkse stromingen door centrumfracties zou begunstigen, vaak duidelijk afstammend van de sociaal-democratie en "in totale onderwerping aan de bourgeoisie" (Trotski).

De voornaamste manifestatie van het opgeven van de kardinale programmatische punten van de wereldwijde communistische strijd was de vervanging van het parool van de revolutionaire verovering van de macht door de verdediging van de democratie tegen het fascisme; alsof beide regimes niet altijd zouden beantwoorden aan hun gedeelde doelstelling om het kapitalistische regime te verdedigen wanneer ze geconfronteerd werden met het gevaar van een nieuwe proletarische revolutionaire golf, en elkaar afwisselden aan het roer van de staat volgens de dringende eisen van de dynamiek van de klassenstrijd. Dit fenomeen vond, nadat het Duitse bastion was gevallen met de overwinning van Hitler in 1933, niet alleen zijn uitdrukking in de Derde Internationale, maar ook onder de "trotskistische" oppositie, die, ook al sprak ze over democratie als een " stadium" of " fase" die moest worden doorlopen voordat de volledige eisen van het revolutionaire proletariaat konden worden ingewilligd, niettemin precies hetzelfde parool gebruikte van de verdediging van de democratie tegen het fascisme als de stalinisten. In beide gevallen leidde dit tot de vernietiging van de arbeidersklasse als een politiek zelfstandige kracht met doelstellingen die haaks staan op die van alle andere sociale lagen; de arbeiders van de verschillende landen zouden eerst worden gemobiliseerd ter verdediging van democratische instellingen en vervolgens ter verdediging van het "vaderland", wat de aanleiding was voor de wedergeboorte en verergering van chauvinistische haatgevoelens. Uiteindelijk werd zelfs de Communistische Internationale formeel ontbonden en elke wens om haar opnieuw op te bouwen tijdelijk vernietigd.

Omdat de arbeidersklasse nu aan de bloedige wagen van de imperialistische oorlog van 1939-45 was gekluisterd, waren de schaarse krachten van het internationale en internationalistische communisme, als en waar ze het overleefd hadden, op geen enkele manier in staat om de situatie te beïnvloeden: en de roep om de "transformatie van de imperialistische oorlog in een burgeroorlog", die voor het eerst was gehoord in 1914 en een voorbode was van de Russische Revolutie van 1917, viel nu in dovemansoren – geminacht en veracht. In de naoorlogse periode werd niet alleen de "naïeve" hoop op een uitbreiding van het revolutionaire communisme aan de punten van de Russische bajonetten niet vervuld, maar heerste een neo-ministerialisme dat nog erger was dan dat van de rechtervleugel van de Tweede Internationale; erger omdat het werd uitgeoefend in de moeilijkere periode van kapitalistische wederopbouw: een wederopbouw die het staatsgezag bevorderde (ontwapening van de proletariërs in partizaneneenheden), het redden van de nationale economie (wederopbouwleningen, aanvaarding van bezuinigingsmaatregelen in naam van de "hogere belangen" van de natie, enzovoort, enzovoort). Later, in de "volksdemocratieën", zou de heroprichting van een orde die zou doorgaan voor "Sovjet" (Berlijn, Poznan, Boedapest) worden bevorderd.

Maar zodra hun openlijke samenwerking aan het roer van de staat niet meer nodig was, zouden de "communistische" partijen die aan het Kremlin verbonden waren naar de marge van een louter parlementaire "oppositie" worden geduwd, daarheen gedreven door de bondgenoten van oorlog en "vrede" in een steeds meer door staal gebonden wereld van politiestaten en fascisme. Maar bij verre van het herontdekken van de Via maestra van Lenin (iets wat ze niet hadden kunnen doen, zelfs als ze dat hadden gewild) zonken ze steeds dieper weg in de put van het totale revisionisme, om uiteindelijk in de afgelopen jaren een dieptepunt te bereiken toen ze een einde aan het kapitalisme noch wilden voorspellen noch voor wilden opkomen, dat nu verheerlijkt werd onder de vorm van internationale handel (globalisering), of een einde aan het bourgeois parlementarisme, dat nu juist verdedigd moest worden tegen de aanvallen van de bourgeoisie, die herinnerd moest worden aan haar "glorieuze" verleden. Uiteindelijk werd zelfs de schijn van een strijd tussen het "socialistische" en het "kapitalistische" kamp, het schamele niveau waartoe het stalinisme de klassenstrijd had gereduceerd, opgegeven om plaats te maken voor het parool van "coëxistentie en vreedzame concurrentie!" op internationale schaal.

Uiteindelijk waren deze partijen niet langer in staat om het woord "communistisch", dat hen zo lang gehinderd had, te dragen en veranderden ze hun naam

De consequentie van "coëxistentie" en economische confrontatie kon alleen maar de volledige liquidatie van het stalinisme zijn. Voor onze partij kwam de volledige afzwering van het stalinisme door de landen van het Oostblok dan ook niet als een verrassing; sterker nog, we hadden het voorzien als de onvermijdelijke en definitieve stap die nodig was om op economisch niveau hun afscheiding van de wereldmarkt te overwinnen; en om verder te gaan dan de autarkie die nodig is in achtergebleven landen om hun nationale kapitalistische industrie te ontwikkelen tot het punt waarop ze kunnen concurreren met de industriële productie van de oude kapitalistische mogendheden.

Rusland pretendeert nu niet meer "socialistisch" te zijn en is een volledig kapitalistisch land geworden, met al zijn producenten geproletariseerd en met alle economische, politieke, sociale en morele drek van een echte kapitalistische democratie. Het stalinistische verraad van het communisme en de daaruit voortvloeiende samenwerking met het verrotte westerse kapitalisme hebben uiteindelijk de communistische revolutie van 1917, die de wereld van haar stralende pracht deed schudden, tot koude as gereduceerd; maar tegelijkertijd heeft het Rusland uit haar semi-feodale traagheid gehaald door – te vuur en te zwaard en met alle onvermijdelijke wreedheden die daarbij horen – haar primitieve kapitalistische accumulatie uit te voeren. De Russische poging om het kapitalisme te vermommen als socialisme is mislukt. De overheersing van deze laatste vorm van productie in elke uithoek van het land is geen bewijs van de nederlaag van het communisme, maar is integendeel de beste voorwaarde voor haar toekomstige triomf.

Maar vanuit de diepte van de afgrond, in afwachting van een toekomstige proletarische opleving, klinkt de roep: "Arbeiders van de Wereld – Verenigt u!" en "Dictatuur van het Proletariaat!". Dat is onze oproep.

Voor het herstel van revolutionaire marxistische theorie

Terug naar “Catastrofisme”

In termen van de algemene doctrine van de historische en sociale revolutie is de oude communistische beweging nu dermate gedegenereerd dat ze de " catastrofistische " visie van Marx verwerpt: noch tegengestelde klassenbelangen, noch botsingen tussen staten zullen – zeggen ze – leiden tot gewelddadige strijd, tot gewapende conflicten. In feite schaarden ze zich achter het vooruitzicht van een internationale vrede, gedoopt als vreedzame coëxistentie, samen met een sociale vrede gegarandeerd door het conservatieve en reactionaire parool van een "nieuwe democratie", die gebaseerd zou zijn op "democratische planning", op "structurele hervormingen" en op de "strijd tegen monopolies". In werkelijkheid was het stalinistische en vooral het post-stalinistische "communisme" slechts een excuus voor de Vooruitgang in haar verheerlijking van de groei van de productie en de productiviteit, en een excuus voor het Kapitalisme in haar verheerlijking van de groei van de handel.

Vandaag de dag, terwijl "vreedzame coëxistentie" plaats heeft gemaakt voor een veranderlijke internationale situatie, waarin gezocht wordt naar nieuwe nederzettingen met het oog op het volgende wereldconflict, zijn de opportunistische, pseudo-arbeiderspartijen niet langer te onderscheiden, zelfs niet in formele zin, van de toenmalige zelfbenoemde "rechtse" partijen.
Tegenover deze caleidoscoop van standpunten blijft het marxistische standpunt hetzelfde: onder kapitalisme gaat de groei van productie en productiviteit gepaard met een toenemende uitbuiting van arbeid door kapitaal, een groei gemeten in het deel van het werk dat onbetaald is, van de meerwaarde. De consumptie van de arbeiders, het "reservefonds" dat de arbeidersklasse zowel in individuele als in sociale vorm (ziekte- en ouderdomsverzekering, gezinswetgeving, enzovoort) opbouwt, kan toenemen, maar tegelijkertijd neemt ook de onderwerping van de producenten aan het kapitaal toe en worden hun levensomstandigheden nog onzekerder door de hoogte en diepte punten van de markteconomie. In plaats van dat de tegenstellingen tussen de klassen minder worden, worden ze in feite tot het uiterste gedreven.

Uitbreiding van de handel betekent uitbreiding van de heerschappij van de ontwikkelde landen over de onderontwikkelde landen, plus een toenemende verergering van de natuurlijke concurrentie tussen ontwikkelde landen. Door de verschillende volkeren en continenten samen te brengen in de netten van een steeds globalere economie – een echte, zij het onbewuste verovering – vertoont de internationale handel, dialectisch gezien, een "negatief" aspect dat haar apologeten veinzen te negeren: dat wil zeggen, ze bereidt de weg voor de commerciële, en dus financiële en industriële crises waarvan de enige uitkomst, vandaag net als gisteren, een imperialistische oorlog kan zijn. Bovendien wordt tegenwoordig een steeds groter deel van de productiekrachten verspild, niet alleen aan de productie van goederen en diensten die "wederzijds voordelige" en "eerlijke handel" (zo geliefd bij de opportunisten van Oost en West) aan de hele mensheid zouden schenken, maar ook aan de productie van vernietigende wapens waarvan de functie nog meer economisch is (sector van accumulatie om overproductie te absorberen) dan militair.

Kapitalisme is eindeloze reproductie van kapitaal; het doel van kapitalistische productie is het kapitaal zelf. De toename van de warenproductie tot voorbij elke natuurlijke grens, in een razend tempo, leidt niet tot een beter welzijn voor de mensheid, maar eerder tot een reeks catastrofale crises van overproductie die het sociale leven op de hele planeet verwoesten. Van dergelijke crises – die decennialang door bourgeoisie-theoretici zijn ontkend en door het authentieke marxisme onvermijdelijk worden geacht – is de arbeidersklasse het eerste slachtoffer, die het gewicht draagt van werkloosheid, loonsverlaging en verzwaring van de werklast.

Voor het kapitalisme is oorlog het noodzakelijke gevolg van zijn periodieke overproductiecrises. Kapitalistische oorlog is daarom onvermijdelijk. Alleen de enorme verwoestingen die de moderne wereldoorlogen hebben aangericht, stellen het kapitalisme in staat zijn helse cyclus van wederopbouw-accumulatie opnieuw te beginnen. De imperialistische wereldoorlogen van ons tijdperk – hoewel ze steevast verborgen gaan achter "humanitaire", "democratische", "pacifistische", "defensieve", "antiterroristische" schermen – zijn hard nodig voor de verschillende kapitalismes om de uitgeputte markten te verdelen, om de continenten onder elkaar te verdelen. Het zijn dus oorlogen voor de instandhouding van het kapitalisme; zowel op economisch vlak als in zoverre dat ze tijdens de crises zorgen voor de eliminatie van het deel van de beroepsbevolking dat groter is dan de verminderde capaciteit van het systeem van productie dat het kan inzetten. In feite zijn het immense slachtingen van slaven die het kapitaal op dat moment niet kan onderhouden. Het is of oorlog of revolutie, er is geen alternatieve route.

De revolutionaire communistische houding ten opzichte van oorlog is het idee dat vrede verenigbaar is met kapitalisme af te keuren als een tragische illusie en te bevestigen dat alleen de omverwerping van de burgerlijke macht en de vernietiging van op kapitaal gebaseerde productieverhoudingen de mensheid zal bevrijden van een dergelijke steeds terugkerende tragedie. Op de lijn van Marx en Lenin verkondigt de partij de tactieken van klassenantimilitarisme, van verbroedering aan de fronten, van revolutionair defaitisme aan het front en in de achterhoede; die erop gericht zijn om de oorlog tussen staten te veranderen in een oorlog tussen klassen.

Vanwege de fundamentele tegenstrijdigheid die alle legalitaire en interclassistische pacifistische bewegingen, die oorlog veroordelen maar binnen de grenzen van het huidige regime, ongeldig maakt, verwacht het communisme, vanwege hun bourgeois oorsprong, dat wanneer ze gedwongen worden te kiezen tussen oorlog en revolutie, ze steevast voor de eerste zullen kiezen. Samen met Lenin beschouwen we ze als een factor van verwarring, die schadelijk is voor de gezonde strijdoriëntatie van de proletariër, en als een hulpinstrument van het militarisme dat gebruikt wordt om arbeiders de oorlog in te sleuren. In feite zijn het de pacifisten – nadat ze de "agressor" van dat moment de gruweldaden tegen burgers hebben toegeschreven die imperialistische oorlogen altijd en onveranderlijk veroorzaken – die uiteindelijk naar de bourgeois staten gaan en hen vragen "er met alle middelen een eind aan te maken", en die de proletariërs vragen elkaar af te slachten in naam van de valse idealen van "vrede", "democratie", "beschaving", etc.

Wat betreft de nog klassieker hervormingsgezinde argumenten van het post-stalinisme blijven de standpunten van het revolutionair marxisme zoals ze waren in de glorietijd van de sociaal-democratie: het moderne kapitalisme wordt helemaal niet gekenmerkt door "gebrek aan planning" (dat had Engels al gezien!), en in elk geval is "planning" alleen, van welke aard dan ook, bij lange na niet voldoende om het socialisme te karakteriseren. Zelfs het verdwijnen (min of meer waar, van geval tot geval) van de sociale persoonlijkheid van de kapitalist, die de Russische maatschappij zogenaamd onderscheidde, is niet voldoende om aan te tonen dat het kapitalisme zelf is afgeschaft (en dat had Marx al gezien!). Kapitalisme is immers niets anders dan de reductie van de moderne arbeider tot de positie van loonarbeider; en waar je loonarbeiders vindt, vind je kapitalisme.

De combinatie van excuses voor het kapitalisme met reformisme van het ouderwetse sociaal-democratische type, dat het Russische en Chinese "communisme" onderscheidt (erger nog dan het klassieke reformisme), is gekoppeld aan een defaitisme dat, voor zover het een psychologische en ideologische weerspiegeling is van de desintegratie van de revolutionaire kracht van het proletariaat, zelfs de opstand steriliseert die het zelf in bepaalde lagen van de arbeiders heeft aangewakkerd. Dit nieuwe, gevaarlijker reformisme bestaat in de eerste plaats uit de ontkenning dat de arbeidersklasse de verscherpte concurrentie kan overwinnen die haar in de huidige tijd verdeelt; dat ze in opstand kan komen tegen het despotisme van de behoeften die door de kapitalistische welvaart worden gecreëerd; dat ze kan ontsnappen aan de cretinisering die wordt veroorzaakt door de burgerlijke organisatie van welzijn, of vrije tijd, of "cultuur"; dat ze haar eigen revolutionaire partij kan oprichten. In de tweede plaats impliceert het, expliciet of impliciet, dat de nieuwe wapens die de heersende klasse bezit haar op de een of andere manier onoverwinnelijker hebben gemaakt dan voorheen. Wij zijn er daarentegen van overtuigd dat de macht van het kapitalisme slechts een voorbijgaande fase in de geschiedenis is; en daarom worden al deze standpunten, die neerkomen op het opgeven van elke revolutionaire hoop tegenover een almachtig kapitalisme, door ons verworpen.

Dezelfde defaitistische standpunten vinden we in alle tijdperken van politieke en sociale reactie (d.w.z. bijgelovig respect voor de militaire macht van de vijand, al bestreden door Engels in de tijd van de "conventionele" geweren en kanonnen; ongecultureerde minachting en verachting voor de "stompzinnigheid", "onwetendheid" en het "gebrek aan idealisme" van de arbeiders, al bestreden door Lenin en alle revolutionaire militanten); maar elk tijdperk creëert zijn eigen dringende redenen om erin te geloven (de atoom- en waterstofbommen of, zoals in Marcusiaanse verhelderingen, de ongeneeslijk corrumperende macht van "de consumptiemaatschappij"!)

Een centraal instrument van deze morele intimidatie zijn de huidige machtige massamedia, die obsessief herhalen dat de huidige maatschappij het " mindere kwaad" is.

De marxistische standpunten, ook over deze kwesties, blijven dezelfde als altijd: het kapitalisme verdeelt misschien, maar tegelijkertijd concentreert en organiseert het het proletariaat – en uiteindelijk wint de concentratie het van de verdeeldheid. Het kapitalisme kan het proletariaat corrumperen en verzwakken, maar toch zorgt het, ondanks zichzelf, voor een revolutionaire opvoeding, of het dat nu leuk vindt of niet – en uiteindelijk wint deze opvoeding het van de corruptie. Natuurlijk zijn alle geraffineerde producten van de "plezierindustrieën" even machteloos om de steeds grotere malaise van het sociale leven (op het platteland of in de stad) te verzachten, net als alle kalmerende middelen van de moderne geneeskunde als het erom gaat aan de kapitalistische mens de harmonieuze relaties met zichzelf en met anderen te herstellen, die het "moderne leven" – het kapitalistische leven – vernietigt.

Maar veel meer dan in dit soort corruptie schuilt de kracht van het kapitaal vandaag de dag, net als gisteren, in het verpletteren van de producent door de lengte van de werkdag, de werkweek, het werkjaar, het werkzame leven. Maar het kapitaal moet, door de omstandigheden gedwongen, deze lengte historisch beperken; het doet dit langzaam, met tegenzin, met voortdurende stappen achteruit, maar het kan er niet omheen, en de gevolgen hiervan zullen, zoals Marx en Engels zagen, noodzakelijkerwijs revolutionair zijn, vooral gezien het feit dat het tegelijkertijd gedwongen is zijn toekomstige "doodgravers" te instrueren (terwijl het hen verdooft). Er zijn twee belangrijke vooruitzichten voor de toekomst: 1) een nieuwe crisis van het type 1929 zal uitbreken en de huidige "verburgerlijkte arbeider" tot een proletarische toestand reduceren (voor ons het meest waarschijnlijk), en 2) een lange historische fase van expansie en "welvaart"; en toch moet je een openlijke beoefenaar van het defaitisme zijn (zoals Maoïsten, Castroïsten, Guevaristen enzovoort, op hun respectievelijke manieren) om uit de huidige desorganisatie van het proletariaat een definitieve historische veroordeling af te leiden, een sociologisch bepaald "onvermogen" om de partij en de klassen Internationale weer op te bouwen, en daaruit de noodzaak van andere sociale lagen en sociologische categorieën (boeren, studenten enzovoort) om zijn plaats in te nemen als de voorhoede van de sociale revolutie.

Nog absurder is de overtuiging dat door de grotere sociale macht die de ontwikkeling van het kapitalisme zelf geeft aan de loontrekkende klasse, deze laatste machteloos wordt en niet in staat is om de eerste plicht van elke historische sociale revolutie te vervullen: het ontwapenen van de klassenvijand door de totalitaire toe-eigening van zijn militaire potentieel.

Terug naar revolutionair “Totalitarisme”

Op het sociale en politieke vlak wordt de uiteindelijke overwinning van het democratisme op de revolutionaire doctrine van de oude communistische beweging bereikt wanneer "verzet tegen het totalitarisme" wordt gepresenteerd als de taak van het proletariaat en van alle sociale lagen die door het kapitaal worden onderdrukt.

Deze tendens, waarvan de eerste historische manifestatie het antifascisme was (zowel de oorlogse als de vooroorlogse varianten) beïnvloedde alle partijen die verbonden waren met Moskou (en partijen zoals China die zich afsplitsten) en eindigde met het ontkennen van de ene partij (een vorm die onmiskenbaar Leninistisch en communistisch van oorsprong is) als de noodzakelijke revolutionaire gids en leider van de proletarische dictatuur. In de "volksdemocratieën" van het zogenaamde "socialistische kamp" lag de macht in handen van volks- en nationale "fronten", of van partijen of "liga’s" die expliciet een blok van verschillende klassen belichaamden. Ondertussen hebben de "communistische" partijen die in het "bourgeois kamp" opereren plechtig de doctrine afgezworen dat revolutionair klassengeweld de enige manier is om aan de macht te komen en het feit ontkend dat het enige middel om de klassendictatuur te handhaven alleen via de communistische partij kan lopen. In plaats daarvan vleiden ze andere partijen, socialisten, katholieken etc., door "dialogen" met hen aan te gaan en beloofden ze een "socialisme" dat gezamenlijk geleid zou worden door verschillende partijen die "het volk" vertegenwoordigen. Deze tendens, die warm wordt onthaald door alle vijanden van de proletarische revolutie (het stalinistische "communisme" verwerpt alles wat hen herinnert aan de glorie van de Rode Oktober) is niet alleen defaitistisch maar ook een illusie.

Net zoals het proletariaat geen aanspraak maakt op enige vrijheid voor zichzelf onder het despotische regime van het kapitaal, en zich daarom niet schaart achter de vlag van de "formele" of "echte" democratie, zal het, wanneer het zijn eigen despotische regime heeft gevestigd, overgaan tot het onderdrukken van alle vrijheden van de sociale groepen die verbonden zijn met het kapitaal, en dit zal een integraal onderdeel zijn van zijn programma. Voor de bourgeoisie vindt de strijd in de politieke arena niet plaats tussen klassen, maar als "debatten" tussen vrije en gelijke individuen; de strijd is er een van meningen in plaats van van fysieke en sociale krachten die verdeeld zijn door ongeneeslijke tegenstellingen. Maar terwijl de bourgeoisie haar eigen dictatuur verbergt onder de dekmantel van de democratie, verkondigen de communisten, die sinds het Manifest "hun opvattingen en doelen niet verborgen hebben willen houden", openlijk dat de revolutionaire verovering van de macht, als noodzakelijke opmaat voor de sociale palingenesis, tegelijkertijd de totalitaire heerschappij betekent van de ex-onderdrukte klasse, zoals belichaamd in haar partij, over de ex-dominante klasse.

Het antitotalitarisme is een aanspraak van klassen die zich op dezelfde sociale basis bevinden als de kapitalistische klasse (particuliere toe-eigening van de productiemiddelen en de producten zelf) maar die er desondanks steevast door worden verpletterd. Het is de ideologie – gemeenschappelijk aan de vele bewegingen van "intellectuelen" en "studenten" die het huidige politieke toneel besmetten – van de stedelijke en landelijke kleinburgerij en middenklasse, een wanhopige poging om zich vast te klampen aan de historisch veroordeelde mythen van de kleinschalige productie, van de soevereiniteit van het individu en de "directe democratie". Het is daarom zowel burgerlijk als anti-historisch en dus dubbel anti-proletarisch. De ondergang van de kleinburgerij onder de hamerslagen van het grootkapitaal is historisch onvermijdelijk en vormt in sociale zin – op de kapitalistische manier, bruut en langdradig tegelijkertijd – een stap in de richting van de socialistische revolutie, omdat het de enige echte historische bijdrage van het kapitalisme bewerkstelligt: centralisatie van de productie en socialisatie van de productieve activiteit.

Voor het proletariaat zou de terugkeer naar minder geconcentreerde vormen van productie (zelfs als dat mogelijk zou zijn) alleen kunnen betekenen dat het zich afwendt van zijn historische doel om een volledig sociale productie en distributie te bereiken. Daarom ziet het noch de verdediging van de kleinburgerij tegen het "grootkapitaal" (beide evenzeer vijanden van het socialisme), noch de aanvaarding van pluralisme en "polycentrisme" in de politiek als zijn plicht, want het heeft geen enkele reden om dit op economisch of sociaal niveau te accepteren.

De slogan "strijd tegen de monopolies" ter verdediging van de kleinschalige productie is daarom reactionair, net als het foutieve kleinburgerlijke antwoord op de degeneratie van de Russische Revolutie dat ermee verbonden is. Voor ons was de oorzaak van de degeneratie het falen om de proletarische revolutie te verspreiden en uit te breiden, en het opgeven van het communistisch internationalisme, terwijl voor de kleinburgerij de revolutie vanaf het begin een mislukking was omdat ze antidemocratisch was, omdat ze een proletarische dictatuur installeerde. Alle even reactionaire bewegingen van de middenklasse zien het revolutionaire proces als bestaande uit de geleidelijke verovering van kleine eilandjes van perifere "macht" door proletarische organismen die op de werkplek zijn georganiseerd (en daartoe zijn veroordeeld); dit is de fantastische "directe democratie" (zoals in de Gramscistische en Ordinovistische theorie van de fabrieksraden). Wat deze theorieën negeren is het centrale probleem van de verovering van de politieke macht, de vernietiging van de kapitalistische staat en de noodzaak van de partij als centraliserend orgaan van de arbeidersklasse. Voor anderen is alles wat nodig is om "socialisme" te realiseren een netwerk van "zelfbeheerde" bedrijven, elk met zijn eigen plan dat tot stand komt door "beslissingen van onderaf" (Joegoslavische theorie van zelfbeheer). Zo ontkennen de kleinburgerlijke theoretici volledig de mogelijkheid van de "sociale productie gereguleerd door sociaal vooruitzicht" die Marx liet zien als "de politieke economie van de arbeidersklasse", en die alleen mogelijk wordt gemaakt door de fundamentele productiecellen van de kapitalistische economie en de "blinde heerschappij" van de markt, waarin zij het enige, chaotische en onvoorspelbare verbindende element vinden, te overstijgen.

Voor en na de machtsovername, zowel in de politiek als in de economie, doet en kan het revolutionaire proletariaat geen enkele concessie doen aan het anti-totalitarisme; een nieuwe versie van dat idealistische en utopische anti-autoritarisme dat door Marx en Engels in hun lange polemiek met de anarchisten aan de kaak werd gesteld en waarvan Lenin in Staat en Revolutie liet zien dat het samenviel met gradualistisch en democratisch reformisme. De kleine producenten zullen echter een heel andere behandeling krijgen van het socialistische proletariaat dan de behandeling die hen ten deel viel onder het kapitalisme, dat deze klasse gedurende zijn hele geschiedenis met de grootste wreedheid heeft behandeld. Maar tegenover de kleine productie zelf en haar politieke, ideologische en religieuze reflex zal haar optreden oneindig veel doortastender, sneller en, kortom, totalitairder zijn. De proletarische dictatuur zal de mensheid de oneindige hoeveelheid geweld en ellende besparen die onder het kapitalisme haar "dagelijks brood" vormt. Dit zal ze kunnen doen precies in zoverre ze niet aarzelt om geweld, intimidatie en, indien nodig, de meest vastberaden onderdrukking te gebruiken tegen elke sociale groep, groot of klein, die probeert de vervulling van haar historische missie te belemmeren.

Om af te sluiten: wie het begrip socialisme combineert met welke vorm van liberalisme, democratisme, de fabrieksraden beweging, lokalisme, pluripartijisme, of erger nog, antipartijisme plaatst zichzelf buiten de geschiedenis en van het pad af dat leidt naar de heroprichting van de partij en de Internationale op een totalitaire communistische basis.

Terug naar internationalisme

Sinds het verschijnen van het Manifest van de Communistische Partij in 1848, waarvan de titel met opzet nationale specificaties weglaat, zijn het communisme en de strijd voor de revolutionaire transformatie van de maatschappij per definitie internationaal en internationalistisch: "De arbeiders hebben geen land"; "Verenigde actie, in ieder geval in de beschaafde landen, is een van de eerste voorwaarden voor de emancipatie van het proletariaat".

Vanaf het allereerste begin in 1864 schreef de Internationale Arbeiders Associatie in haar "Voorlopige Regels van de Associatie" dat "alle inspanningen die gericht waren op dat grote doel ["de economische emancipatie van de arbeidersklasse"] tot nu toe mislukt waren door het gebrek aan solidariteit tussen de verschillende arbeidsgroepen in elk land, en door het ontbreken van een broederlijke band tussen de arbeidersklassen van de verschillende landen", en het verkondigde krachtdadig "Dat de emancipatie van de arbeid noch een plaatselijk, noch een nationaal, maar een sociaal probleem is, dat alle landen omvat waarin de moderne maatschappij bestaat, en dat voor zijn oplossing afhankelijk is van de samenloop, praktisch en theoretisch, van de meest ontwikkelde landen". In 1919 werd de Communistische Internationale geboren uit de lange strijd van het Internationalistische Links om de imperialistische oorlog om te zetten in een burgeroorlog; of het nu in het meest democratische der republieken, in het meest autocratische der rijken of in het meest constitutionele en parlementaire der monarchieën was, zij maakte zich onmiddellijk de regels van de 1e Internationale eigen en verkondigde dat “de nieuwe arbeiders internationale wordt opgericht om gemeenschappelijke actie tussen de arbeiders van verschillende landen te organiseren, om het kapitalisme ten val te brengen en de proletarische dictatuur en een internationale Sovjet-republiek te installeren die de klassen volledig zal uitroeien en het socialisme, het eerste stadium van de communistische maatschappij, tot stand zal brengen”, en ze voegde eraan toe dat ”het organisatieapparaat van de Communistische Internationale de arbeiders van elk land de kans moet geven om op elk moment de grootst mogelijke hulp te ontvangen van georganiseerde proletariërs in andere landen”.

De draad van deze grote traditie werd in de periode tussen de oorlogen doorbroken door een combinatie van de theorie en de praktijk van het "socialisme in één land", samen met de vervanging van de dictatuur van het proletariaat door de strijd voor democratie tegen het fascisme. Het eerste beleid verbrak de band tussen het lot van de zegevierende revolutie in Rusland en de revolutionaire proletarische beweging in de rest van de wereld en kneedde de ontwikkeling van de laatste rond de belangen van de Russische Staat. Het tweede, door de wereld te verdelen in fascistische en democratische landen, droeg proletariërs die onder totalitaire regimes leefden op tegen hun eigen regering te vechten, niet voor de revolutionaire verovering van de macht, maar voor het herstel van democratische en parlementaire instellingen, terwijl proletariërs die onder democratische regimes leefden werden aangespoord hun eigen regeringen te verdedigen en, indien nodig, dit te doen door tegen hun broeders aan de andere kant van de grens te vechten; het resultaat was dat het lot van de arbeidersklasse gebonden was aan hun respectievelijke "vaderlanden" en bourgeois instellingen.

De ontbinding van de Communistische Internationale tijdens de Tweede Wereldoorlog was het onvermijdelijke gevolg van deze koersverandering in doctrine, strategie en tactiek. Uit het recente imperialistische bloedbad zouden staten in Oost-Europa ontstaan die zichzelf socialistisch noemden, maar die hun nationale "soevereiniteit" zouden verkondigen en fel zouden verdedigen; zelfs tegen hun zogenaamde "broederstaten", waartegen de grenzen net zo angstvallig zouden worden bewaakt. Hoewel ze zichzelf definieerden als leden van het "Socialistische Kamp", bereikten de economische conflicten en spanningen die hen nog steeds verdeelden toch een kritiek punt, zodanig dat er ogenschijnlijk niets anders overbleef dan ze op te lossen door het gebruik van brute kracht (Hongarije, Tsjecho-Slowakije). Aan de andere kant, waar militair ingrijpen niet mogelijk was, zouden fundamentele scheuringen plaatsvinden, zoals in Joegoslavië en China. Zo gebeurde het dat partijen die nog "aan de macht" moesten komen uiteindelijk hun eigen "nationale weg naar het socialisme" opeisten (wat dan voor iedereen een unieke manier werd om de revolutie en de dictatuur van het proletariaat af te zweren en zich volledig aan te sluiten bij de democratische, parlementaire en reformistische ideologie). Al snel zijn we er getuige van hoe deze "socialisten" trots hun autonomie verdedigen ten opzichte van de andere "broeder"-partijen, om zo te laten zien dat ze de erfgenamen zijn van de zuiverste politieke en patriottische tradities van hun respectieve bourgeoisie, klaar om – om Stalins uitdrukking te gebruiken – de vlag op te pakken die deze hebben laten vallen.

Internationalisme wordt in deze omstandigheden een woord dat nog retorischer en inhoudslozer is dan "internationale broederschap van volkeren"; een slogan die Marx in de Kritiek op het programma van Gotha gewelddadig terugsmeet in het gezicht van de Duitse Arbeiderspartij als "geleend van de burgerlijke Liga voor Vrijheid en Vrede". Er heeft al lang geen echte internationale solidariteit meer plaatsgevonden, zelfs niet op zeer gespannen momenten (zoals de mijnwerkersstaking in België, de dokwerkersstaking in Engeland, de opstanden van zwarte arbeiders in de Amerikaanse auto-industrie, de Franse Algemene Staking in 1968, etc.) en er is zelfs geen internationale solidariteit mogelijk zolang verklaard wordt dat elke proletarische en "communistische" partij haar eigen specifieke problemen alleen moet oplossen en dat zij "de enigen zijn die ze kunnen oplossen"; kortom, er is geen internationale solidariteit mogelijk zolang elke partij, verschanst in haar eigen "privé" hoekje, zich voordoet als de kampioen van haar eigen natie, haar eigen nationale instituten en tradities, haar eigen nationale economie en de verdediger van de heilige nationale "grenzen". Hoe dan ook, wat voor zin had een niet alleen verbaal maar ook "de facto" internationalisme (Lenin), als de boodschap van de "nieuwe partijen" aan de wereld vreedzame coëxistentie en een concurrentiestrijd tussen kapitalisme en "socialisme" was?

Een volledig herleefde proletarische beweging, met al haar onderscheidende historische kenmerken intact, zal alleen tot stand komen op voorwaarde dat erkend wordt dat er in alle landen slechts één weg naar emancipatie is en dat er slechts één partij kan zijn, waarvan de doctrine, de principes, het programma en de praktische handelingsnormen eveneens geïntegreerd en uniek moeten zijn. De partij, in plaats van een hybride verzameling van verwarrende en tegenstrijdige ideeën te belichamen, vertegenwoordigt "een duidelijke en organische overstijging van alle bijzondere impulsen die voortkomen uit de belangen van bepaalde proletarische groepen, verdeeld in beroepscategorieën en behorend tot verschillende naties, in een synthetische kracht die werkt aan de Wereldrevolutie" (Partij politiek Platform, 1945).

Het afzweren door de communistische beweging van haar internationale revolutionaire plichten wordt, net zo grimmig, weerspiegeld in het volledig en beschamend opgeven van de klassieke marxistische standpunten over de opstandige strijd van de koloniale volkeren tegen de imperialistische onderdrukking. Terwijl deze strijd na de Tweede Wereldoorlog een steeds gewelddadiger karakter kreeg, werd het proletariaat van de imperiale metropolen op waarlijk laffe wijze op de wagen van de burgerlijke "wederopbouw" gespannen. In 1920, geconfronteerd met de gewapende strijd van de gekoloniseerde volkeren, die het imperialisme al in de naoorlogse periode deden wankelen, schetsten het 2e Congres van de Communistische Internationale en het Eerste Congres van de Oosterse Volkeren het grote perspectief van één enkele Wereldstrategie, die het defaitisme van de sociale opstand in de kapitalistische metropolen zou combineren met de nationale opstand in de koloniën en semi-koloniën. Deze laatste opstand, politiek geleid door de jonge koloniale bourgeoisie, zou het bourgeois-doel van nationale eenheid en onafhankelijkheid nastreven, en toch zou de bundeling van politieke krachten "de dictatuur van het proletariaat in de hele wereld op de agenda zetten": aan de ene kant zou de actieve interventie van de jonge communistische partijen die politiek en organisatorisch onafhankelijk zijn aan het hoofd van de enorme massa’s arbeiders en boeren, en aan de andere kant zou het offensief van het grootstedelijke proletariaat tegen de citadellen van het kolonialisme de mogelijkheid scheppen om de nationaal-revolutionaire partijen te omzeilen en de oorspronkelijk bourgeois revoluties om te zetten in proletarische revoluties. Niets van dit alles is in tegenspraak met het schema van permanente revolutie dat door Marx is geschetst en door de bolsjewieken in praktijk is gebracht in het semi-feodale Rusland van 1917.

Doorslaggevend voor deze strategie kon alleen zijn, en was, het revolutionaire proletariaat van de "meer beschaafde" landen zijn, d.w.z. de economisch meer gevorderde, omdat hun overwinning, en dat alleen, de economisch meer achtergebleven landen in staat zou stellen de historische handicap van hun achterstand te overwinnen. Eenmaal meester over de productiemiddelen na het grijpen van de macht, zou het metropolitane proletariaat vervolgens de economie van de ex-koloniën kunnen inpassen in een "economisch wereldplan" dat, hoewel unitair zoals dat waar het kapitalisme al naar neigt, zou verschillen in die zin dat het geen wens zou hebben om te onderdrukken of te veroveren, geen wens om uit te roeien en uit te buiten. De koloniale volkeren zouden dus, dankzij "de ondergeschiktheid van de onmiddellijke belangen van de landen waar zegevierende revoluties hadden plaatsgevonden aan de algemene belangen van de revolutie in de hele wereld", het socialisme bereiken zonder de verschrikkingen van een kapitalistische fase te hoeven doorstaan; die des te verschrikkelijker zou zijn omdat er bezuinigd zou moeten worden om een niveau te bereiken dat vergelijkbaar is met dat van de meest ontwikkelde landen.

Vanaf het moment dat het lot van de Chinese Revolutie werd uitgespeeld in 1926-27, is er geen steen van dit machtige bouwwerk overeind gebleven door het opportunisme. In de koloniën, vooral na de Tweede Wereldoorlog, stelden de zogenaamde communistische partijen, in plaats van zichzelf "aan het hoofd van de uitgebuite massa’s te plaatsen" om de scheiding te versnellen van het vormeloze blok van verschillende klassen gegroepeerd onder de vlag van nationale onafhankelijkheid, zichzelf ter beschikking aan van de inheemse bourgeoisie en zelfs aan an de "anti-imperialistische" feodale klassen en potentaten; of verdedigden ze, toen ze aan de macht kwamen, het politieke programma van constitutionele, parlementaire en meerpartijendemocratie en "vergaten" ze "aandacht te besteden aan de eigendomskwestie"; of op zijn minst aan de confiscatie zonder compensatie van de immense landeigendommen (die op een fundamentele manier verbonden zijn met het industriële en commerciële bourgeois eigendom en daardoor met het imperialisme). Het jonge, geharde en uiterst geconcentreerde lokale proletariaat werd nooit gepresenteerd als de voorhoede van de boeren- en semi-proletarische massa’s, die eeuwenlang in bittere ellende hadden geleefd, om samen het juk van het kapitaal af te schudden.

In de imperialistische metropolen zagen de communistische partijen ondertussen af van de principes van gewelddadige revolutie en de dictatuur van het proletariaat. In Frankrijk, tijdens het laatste deel van de Algerijnse oorlog, en in Amerika tijdens de oorlog in Vietnam, zouden ze nog lager zinken dan de hervormers van de Tweede Internationale door zich te beperken tot het inroepen van "vrede en onderhandelingen" en op te roepen tot "formele en louter officiële erkenning van de gelijkheid en onafhankelijkheid" van de nieuw gevormde naties door hun respectieve regeringen; een aanpak die door de Derde Internationale was gebrandmerkt als de hypocriete slogan van de "democratische bourgeoisie gecamoufleerd als socialisten".

Het gevolg van dit volledige verlies van het marxistische perspectief op dubbele revoluties is, en was, dat het enorme revolutionaire potentieel dat besloten lag in de grote en vaak bloedige opstanden (waarvan de last altijd gedragen werd door miljoenen proletariërs en arme boeren) verspild zou worden: Ondertussen glipt het kapitaal in de oude imperiale centra, nadat het op vernederende wijze op de hielen is gezeten, gewoon via de achterdeur weer terug naar de ex-koloniën en door middel van "hulp", leningen en handel in grondstoffen en manufacturen komt het er ongeschonden uit. Tegelijkertijd is het resultaat van de verlamming van de proletarische en communistische revolutionaire beweging in de bolwerken van het imperialisme dat een schijnbaar historische grondgedachte wordt gegeven aan de ontaarde maoïstische, Castroïstische en Guevaraanse theorieën, die fantasierijke boeren-, volks- en anarchistische revoluties aangeven als de enige manier om het wereldwijde moeras van legalitair en pacifistisch reformisme te vermijden. Dit alles was het onvermijdelijke resultaat van het opgeven van de via maestra naar het internationalisme.

Maar net zoals het internationalisme (dat werd verworpen door de partijen die verbonden waren met Moskou of Peking) voorbestemd is om weer op te staan doordat het geworteld is in de feiten van een steeds globaler wordende economie en uitwisselingssysteem, en de nationale hypotheek (die in de koloniën het verenigde front van alle klassen versterkte en industrialisatie en snelle transformaties van politieke en sociale structuren afdwong) afloopt, zo staan de Klassenoorlog en de Dictatuur van het Proletariaat onvermijdelijk en overal weer op de agenda. Dit dient om aan te tonen dat het voortaan de plicht van de Internationale Communistische Partij van vandaag is om de opkomende arbeidersklassen van de zogenaamde Derde Wereld te helpen hun lot te scheiden van de sociale lagen die aan de macht zijn door zich voor eens en altijd van hen los te maken en hen zo in staat te stellen hun zwaarbevochten plaats in te nemen in het Wereldleger van de Communistische revolutie.





Terug naar het communistische programma

Op het programmatisch niveau onderscheidt onze opvatting van het socialisme zich van alle andere door te stellen dat er een voorafgaande gewelddadige revolutie nodig is, de vernietiging van alle instituties van de bourgeoisstaat en de creatie van een nieuw staatsapparaat dat in een tegengestelde richting gestuurd moet worden door één enkele partij: die partij die de proletarische aanvallen op het oude regime had voorbereid, geconsolideerd en naar een zegevierend einde had geleid.

Maar net zoals we het idee verwerpen van een geleidelijke en vreedzame overgang van kapitalisme naar socialisme zonder politieke revolutie, dat wil zeggen zonder de vernietiging van de democratie, zo verwerpen we ook de anarchistische opvatting die de taken van de revolutie beperkt tot het omverwerpen van de bestaande staatsmacht. Het orthodox marxisme stelt dat de politieke revolutie het begin van een nieuw sociaal tijdperk markeert en het is daarom belangrijk om de belangrijkste fasen ervan opnieuw te definiëren.

1) Fase van transitie

Politiek gezien wordt deze fase gekenmerkt door de Dictatuur van het Proletariaat; economisch gezien door het voortbestaan van vormen die specifiek verbonden zijn met het kapitalisme, d.w.z. een mercantiele distributie van producten, zelfs al is er in grootschalige industrie, en in bepaalde sectoren, vooral in de landbouw, wat kleinschalige productie. De proletarische macht kan deze vormen alleen overwinnen door despotische maatregelen, d.w.z. door alle sectoren die al een sociaal en collectief karakter hadden (grootschalige industrie, landbouw en handel, transport, enzovoort) onder haar controle te brengen en door een uitgebreid distributienetwerk op te zetten dat onafhankelijk is van de particuliere handel, maar nog wel functioneert, tenminste in het begin, volgens mercantiele criteria. In deze fase krijgen de plichten van de militaire strijd echter voorrang op de sociale en economische reorganisatie, tenzij, tegen elke redelijke verwachting in, de klasse die intern omvergeworpen is en extern bedreigd wordt, afziet van gewapend verzet.

De duur van deze fase hangt enerzijds af van de omvang van de problemen die de kapitalistische klasse voor het revolutionaire proletariaat zal opwerpen, en anderzijds van de hoeveelheid reorganisatiewerk die omgekeerd evenredig zal zijn aan het economische en sociale niveau dat in elke sector en in elk land wordt bereikt, en die dus gemakkelijker is in de verder ontwikkelde landen.

2) Lagere fase van Socialisme (of Socialistische fase)

Deze tweede fase is dialectisch afgeleid van de eerste en vertoont de volgende kenmerken: de proletarische staat controleert inmiddels het bruto inwisselbare product, hoewel er nog steeds een kleine productiesector bestaat. Deze omstandigheden maken het mogelijk om over te gaan op een niet-monetaire distributie die niettemin nog steeds via ruil verloopt, omdat de toewijzing van producten aan de producenten afhangt van hoeveel werk ze hebben verricht en wordt uitgevoerd door middel van de arbeidsbonnen die hiervan het bewijs zijn. Een dergelijk systeem is aanzienlijk verschillend in vergelijking met het kapitalisme, waar het inkomen van loonarbeiders gekoppeld is aan hun arbeidskracht, met een afgrond gegraven tussen individuele levens en de rijkdom van de maatschappij. Dit komt omdat er in het socialisme geen obstakels zullen bestaan tussen behoeften en hun bevrediging, behalve de verplichting voor alle competente individuen om te werken, en elke vooruitgang, die in de kapitalistische maatschappij een vijandige macht wordt tegen het proletariaat, zal onmiddellijk een emancipatiemiddel worden voor de hele soort. Desalniettemin moeten vormen die direct geërfd zijn van de burgerlijke maatschappij nog steeds aangepakt worden: “Dezelfde hoeveelheid arbeid die de producent in de ene vorm aan de maatschappij heeft gegeven, ontvangt hij in een andere vorm terug. Hier geldt natuurlijk hetzelfde principe als dat wat de uitwisseling van waren regelt, voor zover dit een uitwisseling van gelijke waarden is (...) Vandaar dat het gelijke recht hier in principe nog steeds bourgeois recht is, hoewel principe en praktijk niet langer met elkaar in strijd zijn, terwijl de uitwisseling van equivalenten in de uitwisseling van waren alleen bestaat op het gemiddelde en niet in het individuele geval. Ondanks deze vooruitgang wordt dit gelijke recht nog steeds voortdurend gestigmatiseerd door een burgerlijke beperking. Het recht van de producenten is evenredig aan de arbeid die ze leveren”. (Marx, Kritiek op het programma van Gotha). Bovenal lijkt werk nog steeds een sociale beperking, die echter steeds minder onderdrukkend wordt naarmate de arbeidsomstandigheden over het algemeen verbeteren.

Aan de andere kant maakt het feit dat de proletarische staat de productiemiddelen tot zijn beschikking heeft (na de draconische onderdrukking van alle nutteloze of antisociale economische sectoren, waarmee al in de overgangsfase begonnen is) een versnelde ontwikkeling mogelijk van die sectoren die onder het kapitalisme verwaarloosd werden, vooral de woningbouw en de landbouw: bovendien maakt het een geografische reorganisatie van het productieapparaat mogelijk, die uiteindelijk leidt tot de afschaffing van het antagonisme tussen stad en platteland en tot de vorming van grote productie-eenheden op continentale schaal. Het effectieve monopolie van de industriële productie dat de proletarische staat in handen heeft, zal het ook in het belang van de kleine producenten maken om steeds meer geïntegreerd te worden in de meer ontwikkelde en geconcentreerde vormen van productie.

Tenslotte impliceren al deze ontwikkelingen de afschaffing van de algemene omstandigheden die enerzijds het vrouwelijk geslacht beperken tot onproductief en ongeschoold huishoudelijk werk en anderzijds een groot aantal producenten beperken tot uitsluitend handarbeid, waardoor intellectueel werk en wetenschappelijke kennis een sociaal privilege worden voor slechts één klasse. Dus samen met de afschaffing van de verschillende klassenverhoudingen tot de productiemiddelen, is er het vooruitzicht op de verdwijning van de vaste toewijzing van bepaalde sociale plichten aan bepaalde menselijke groepen.

3) Hogere fase van Socialisme (of Communistische fase)

Voor zover de staat deze taken uitvoert, waaraan hij zijn bestaan te danken heeft, overstijgt hij zijn historische functie van het voorkomen en onderdrukken van pogingen tot een kapitalistische restauratie, en begint hij op te houden te bestaan als een staat, dat wil zeggen als een overheersing over mensen, en begint hij een eenvoudig apparaat te worden voor de administratie van dingen. Dit wegkwijnen gaat gepaard met het verdwijnen van de verschillende sociale klassen en is dus bereikt wanneer de kleine producenten, boeren en ambachtslieden, uiteindelijk zijn veranderd in uitgesproken industriële producenten. En zo komen we op het niveau van het hogere communisme dat Marx als volgt karakteriseerde: “In een hogere fase van de communistische maatschappij, nadat de slaafse ondergeschiktheid van het individu aan de arbeidsdeling, en daarmee ook de tegenstelling tussen geestelijke en lichamelijke arbeid, is verdwenen; nadat arbeid niet alleen een levensmiddel is geworden, maar de eerste levensbehoefte; nadat ook de productiekrachten zijn toegenomen met de alomvattende ontwikkeling van het individu, en alle bronnen van coöperatieve rijkdom overvloediger stromen – alleen dan kan de smalle horizon van het burgerlijke recht in zijn geheel worden overschreden en kan de maatschappij op haar banieren schrijven: Van ieder naar zijn vermogen, aan ieder naar zijn behoefte!”.

Dit grote historische resultaat impliceert niet alleen de vernietiging van het antagonisme tussen de mensen, de oorzaak van hun rusteloosheid en die “algemene, bijzondere en voortdurende” onzekerheid (Babeuf) die het lot is van de mensheid in de kapitalistische maatschappij, het is ook de fundamentele voorwaarde voor de werkelijke heerschappij van de maatschappij over de natuur die Engels omschreef als “de overgang van de heerschappij van de noodzakelijkheid naar die van de vrijheid”, waarin de ontwikkeling van de menselijke vermogens als menselijke activiteit voor het eerst een doel op zich wordt. Het is dan ook dat de sociale praxis zelf de oplossing zal bieden voor alle tegenstellingen van het traditionele theoretische denken, “tussen bestaan en essentie, objectivering en zelfbevestiging, vrijheid en noodzaak, individu en soort” (Marx), en het communisme zal dan eindelijk de beschrijving verdienen die de grondleggers van het wetenschappelijk socialisme eraan gaven als een “enigma dat eindelijk door de Geschiedenis is opgelost”.






Reconstructie van de communistische partij op wereldschaal

De reconstructie op nationale en internationale schaal van een proletarische politieke partij, die werkelijk in staat is de continuïteit van de politieke revolutie te verzekeren, zal alleen een vaststaand historisch feit zijn als de voorhoedekrachten van het proletariaat in de gevorderde en onderontwikkelde landen zich achter de hierboven geschetste kardinale standpunten hebben geschaard. Het orthodoxe communisme onderscheidt zich van alle verschillende vormen van min of meer links extremisme door te ontkennen dat de evolutie van de moderne maatschappij het proletariaat verhindert zich tot een revolutionaire partij te vormen. Het stelt dat in de huidige wezenlijk fascistische fase van de kapitalistische heerschappij, de wetten, die de politieke strijd tussen de burgerlijke partijen hebben uitgeput, niet van toepassing zijn op het proletariaat. Zij beweert integendeel dat juist het verdwijnen van elke werkelijke oppositie tussen de oude klassieke linkse en rechtse vleugels, tussen liberalisme en autoritarisme, en tussen fascisme en democratie, de beste historische basis vormt voor de ontwikkeling van een resoluut communistische en revolutionaire partij.

De realisatie van deze mogelijkheid hangt niet alleen af van het onvermijdelijk uitbreken van een open crisis, min of meer kort en van welke vorm dan ook, maar ook van de objectieve intensivering van sociale conflicten, zelfs tijdens fasen van expansie en welvaart. Wie hier ook maar de geringste twijfel over uit, twijfelt eigenlijk ook aan het historische vooruitzicht van de communistische revolutie. Een dergelijke houding kan verklaard worden door de diepe terugslag die veroorzaakt is door de ontaarding van de Derde Internationale, de 2e Imperialistische Oorlog en de wereldwijde uitbreiding en daaruit voortvloeiende versterking van het kapitalisme. Het is slechts een weerspiegeling van de tijdelijke triomf van het kapitaal in de hoofden van zijn “grafgravers”. Maar verre van dit regime het eeuwige leven te schenken, bereidt zijn triomf in feite, door het te hebben ingedamd, de meest gewelddadige revolutionaire explosie van de geschiedenis ooit.

Om zich te kunnen ontwikkelen kan de partij niet voldoen aan het soort formele regels dat veel anti-stalinistische oppositiegroepen hebben verdedigd in naam van het “democratisch centralisme”. Dit komt omdat zulke regels gebaseerd zijn op het geloof dat de juiste oriëntatie van de partij afhangt van de vrije meningsuiting en de wil van de proletarische “basis”, en een respect voor democratische regels en verkiezingscriteria als een manier om te beslissen wie welke verantwoordelijkheden op zich zal nemen en op welk niveau. Hoewel we niet ontkennen dat het smoren van de oppositiebewegingen en procedurele onregelmatigheden inderdaad hebben gediend om de revolutionaire communistische traditie te liquideren (in Rusland en elders), heeft onze partij deze liquidatie altijd gedefinieerd als in wezen de liquidatie van een programma en een tactiek. Een uiteindelijke terugkeer naar goede organisatorische normen, zoals gehoopt door de trotskisten, zou weinig hebben gedaan om dit te voorkomen. Op dezelfde manier, in plaats van te vertrouwen op statuten die een wijdverbreid en regelmatig gebruik van het democratisch mechanisme inhouden, stellen wij ons vertrouwen in een ondubbelzinnige en compromisloze definitie van de middelen en doelen van de revolutionaire strijd.

De Partij moet haar interne organen creëren door degene te selecteren die duidelijk hebben laten zien dat ze haar “catechismus” zonder aarzeling zullen uitvoeren. In ieder geval is het het selectieproces dat belangrijk is en niet een soort modelrepresentatie van het interne functioneren. Dat is dus de inhoud van de formule “organisch centralisme”, die onze partij altijd tegenover de tegenovergestelde formule van democratisch centralisme heeft gezet. Organisch centralisme legt de nadruk op het ene werkelijk essentiële element: respect, niet voor de meerderheid, maar voor het programma; respect, niet voor individuele meningen, maar voor de historische en ideologische traditie van de beweging. In overeenstemming met deze opvatting is er een interne structuur die hardnekkige aanhangers van individuele en collectieve vrijheid zullen bestempelen als een dictatuur van commissies of zelfs individuen, maar die in wezen de conditio sine qua non realiseert voor het bestaan van de partij als revolutionaire organisatie: dat is de dictatuur van principes. Met zulke voorwaarden wordt de discipline van de basis om de beslissingen van het centrum te volgen met een minimum aan wrijving verkregen, terwijl een dictatuur van individuen alleen noodzakelijk wordt wanneer de tactiek van de partij los komt te staan van het programma, wat aanleiding geeft tot spanningen en botsingen die alleen opgelost kunnen worden door middel van disciplinaire maatregelen; zoals precies gebeurde in de Internationale, zelfs voor de overwinning van Stalin.

De historische ontwikkeling van de klassenpartij is altijd gekarakteriseerd door “de overgang van een proletarische voorhoede van het terrein van spontane bewegingen, voortkomend uit deel- en groepsbelangen, naar dat van algemene proletarische actie”. Dit resultaat wordt niet bevorderd door deze elementaire bewegingen te ontkennen, maar juist door ervoor te zorgen dat het partijorganisme, hoe klein het ook is, actief deelneemt aan de fysieke strijd van het proletariaat. Het werk van ideologische propaganda en proselitisme, dat natuurlijk volgt op de infra-uteriene fase van ideologische verheldering, kan daarom niet gescheiden worden van deelname aan economische bewegingen. Hoewel vakbonds-“veroveringen” nooit als het uiteindelijke doel gezien kunnen worden, is deelname daaraan om twee redenen belangrijk: 1) om van deze bewegingen een middel te maken om de onontbeerlijke ervaring en training te verwerven die nodig zijn voor een echte revolutionaire voorbereiding, door de voorspellingen, postulaten en methodes van de vakbonden en de partijen van klassensamenwerking die hen controleren onbarmhartig te bekritiseren, en, 2) in een verder gevorderd stadium, om hun eenwording en hun revolutionaire transcendentie te bewerkstelligen als resultaat van levende ervaring, door ze naar hun volledige en complete realisatie te duwen.

In de afgelopen decennia zijn de officiële vakbonden steeds ongevoeliger geworden voor alle pogingen om de strijd te verenigen en te verbreden, en hebben ze zich verzet tegen de verzoeken en behoeften van de achterban. Als gevolg daarvan zijn de beste en meest effectieve gevechten de gevechten geweest die zijn begonnen en gevoerd buiten de controle van de grote vakbondsfederaties. De organisaties die uit zulke gevechten zijn voortgekomen zijn een schat aan ervaring die de Partij met alle middelen heeft ondersteund en nog steeds ondersteunt en zijn een waardevolle ervaring voor proletariërs. Hoewel de mogelijkheid voor de klasse om het officiële vakbondsbeleid te heroriënteren op grond van klasse (bijvoorbeeld op momenten van wijdverspreide arbeidersonrust en grote economische bewegingen) niet uitgesloten kan worden, lijken deze organisaties op dit moment meer op agentschappen van de burgerlijke staat binnen de arbeidersklasse, dan op proletarische organen van economische strijd.

Op dit moment bestaat elk probleem met betrekking tot de ontwikkeling van de Partij in de historische context van een ongekende ideologische en praktische crisis in de internationale socialistische beweging. Hoewel dit zeker het geval is, is de ervaring uit het verleden niettemin voldoende om een wetmatigheid vast te stellen: de wederopbouw van de offensieve kracht van de arbeidersklasse kan niet worden bewerkstelligd door een herziening, door een actualisering, van het marxisme, en zeker niet door de “creatie” van een zogenaamd nieuwe doctrine. Het kan alleen de vrucht zijn van het herstel van het oorspronkelijke programma; een programma waaraan de bolsjewieken vasthielden toen ze geconfronteerd werden met de afwijkingen van de Tweede Internationale en waarvan de Italiaanse marxistische linkerzijde de continuïteit verzekerde toen ze geconfronteerd werden met de afwijkingen in de Derde. Waar en wanneer het communisme ook zal herrijzen, en op welk moment dan ook, vroeg of laat, de internationale beweging van de toekomst zal onvermijdelijk het historische aankomstpunt zijn van de strijd die door deze stroming wordt gevoerd, en het is waarschijnlijk dat zij ook fysiek een sleutelrol zal vervullen. Daarom kan in de huidige fase de heroprichting van de embryonale internationale slechts één vorm aannemen: aansluiting bij het programma en de activiteiten van de Internationale Communistische Partij en het creëren van zodanige organisatorische banden met haar als overeenkomt met de principes van organisch centralisme, vrij van elke vorm van democratisme.

Voor de maatschappij van vandaag is communisme een absolute en wereldwijde noodzakelijkheid. Vroeg of laat zullen de proletarische massa’s de forten van het kapitalisme opnieuw aanvallen in een enorme revolutionaire golf. De vernietiging van deze forten en de overwinning van het proletariaat kan alleen gebeuren als de trend naar de heroprichting van de klassenpartij zich verdiept en zich verspreidt over de hele wereld. De vorming van de wereldpartij van het proletariaat; dat is het doel van allen die de overwinning van de communistische revolutie willen, en nu al strijden de verenigde krachten van de bourgeois internationale daartegen.